World Cup 2018: Chủ nhà Nga được lợi nhưng FIFA liệu có cười nổi?

"Người chiến thắng là người tổ chức" - Tổng thống Nga, Vladimir Putin trả lời như thế khi được hỏi về đội sẽ chiến thắng tại World Cup 2018. Xét về nhiều khía cạnh, nước Nga thắng lớn khi giành quyền tổ chức World Cup 2018. 

Tổng thống Putin muốn tạo ra hình ảnh về nước Nga thân thiện hơn, phá thế cô lập của phương Tây. Số tiền Nga chi ra để tổ chức World Cup 2018 được công bố là 11.6 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với con số 51 tỷ USD để tổ chức Olympic Sochi 2014 vì lý do tương tự.
 

So với giải đấu bốn năm trước, Nga cũng chi ra ít hơn. Tại World Cup 2014, Brazil đã phải chi 15 tỷ USD để tổ chức giải đấu nhưng xét về tính hiệu quả bị đánh giá thấp hơn hẳn Nga.  
 

Nhưng đó là Nga, còn với FIFA là một câu chuyện khác.
 

FIFA dự kiến sẽ thu về 6 tỷ USD trong chu kỳ bốn năm, vượt qua mục tiêu đề ra là 5.656 tỷ USD. World Cup 2018 chỉ diễn ra trong một tháng nhưng sẽ trực tiếp mang về cho FIFA hàng trăm triệu USD. Chu kỳ này thu về nhiều hơn so với con số 5.72 tỷ USD mà FIFA thu về trong chu kỳ World Cup 2014.
 

Dù vậy, FIFA đã trải qua chu kỳ World Cup 2018 quá nhiều khó khăn. Bê bối tham nhũng khiến nguyên Chủ tịch Sepp Blatter mất ghế cùng hàng tá quan chức khác liên đới khiến FIFA tổn thất nặng nề về mặt hình ảnh với các đối tác.

 

Ban đầu, FIFA dự kiến thu hút khoảng 14 đối tác tài trợ chính cho World Cup 2018, bao gồm cả những đối tác "cấp hai" lâu năm như Coca Cola hay Adidas. Nhưng cho đến gần ngày World Cup 2018 diễn ra, con số là 12. Sát ngày khai mạc, FIFA mới tìm thêm được một đối tác là Diking - Thương hiệu trang phục nam đến từ Trung Quốc. 
 

Các tập đoàn đến từ Hoa Kỳ, Nhật Bản, Đức hay Anh không muốn gia hạn với FIFA sau kỳ World Cup 2014. Thay vào đó, 7 nhà tài trợ mới thì có đến 6 đến từ Nga (Gazprom) và Trung Quốc (Yadea, Mengniu Group, Vivo, Hisense, Wanda Group và Diking). 
 

Đối tác mới duy nhất không thuộc hai quốc gia đối đầu với phương Tây những năm gần đây là Qatar Airways - đại diện cho chủ nhà World Cup 2022!
 

Ban lãnh đạo FIFA cũng từng lên kế hoạch kêu gọi thêm 20 nhà tài trợ "cấp ba" đến từ bốn trong năm châu lục trên thế giới. Nhưng chương trình này nhanh chóng phá sản. Trong khi kỳ vọng sẽ có 34 nhà tài trợ đồng hành cùng World Cup 2018, FIFA rốt cuộc chỉ có thể chốt được 18.
 

Ngoài 13 đối tác chính, FIFA có thêm 5 đối tác thứ cấp. Bốn đến từ Nga (3 trong số đó có vốn nhà nước) và một đến từ Trung Quốc. Không có thêm bất cứ tập đoàn nào đến từ các thị trường tiềm năng như châu Mỹ, châu Phi hay Trung Đông. 

Kể từ tháng 12/2010 khi Nga chính thức giành quyền đăng cai World Cup 2018, mọi thứ đã thay đổi quá nhiều. Như đã nói ở trên, bê bối tham nhũng khiến FIFA mất đi không ít đối tác truyền thống, tiêu biểu là sự rút lui của Sony và Emirates.
 

Để vận động nguồn tiền phục vụ cho công tác tổ chức Olympic 2014 và World Cup 2018, Nga dần đẩy giá dầu lên cao hơn. Con số dần vượt ngưỡng 100 USD mỗi thùng dầu thô. Hai năm gần đây, Nga và Ả-rập Xê-út, những nhà cung cấp dầu lớn nhất thế giới thắt chặt sản lượng nhằm tăng giá dầu.
 

Lễ khai mạc World Cup 2018 trên sân Luzhniki là dịp để Tổng thống Vladimir Putin gặp Thái tử Ả-rập Xê-út, Mohammed bin Salman để bàn về việc hạ giá dầu. Nhưng đó là chuyện của người Nga, còn FIFA lại chịu ảnh hưởng trực tiếp từ căng thẳng giữa Nga và phương Tây.
 

"Mọi thứ rất phức tạp, đặc biệt là khi các đối tác tiềm năng do dự vì những rắc rối quanh giải đấu" - Philippe Le Floc’h, giám đốc marketing của FIFA thừa nhận.
 

FIFA không mong đợi World Cup 2018 có thể phá kỷ lục về doanh thu, thậm chí bắt kịp những kỳ trước là tốt rồi. Tại World Cup 2010 dù không mong đợi quá lớn nhưng FIFA vẫn thu về 631 triệu USD dù giải đấu tổ chức ở Nam Phi. Tại World Cup 2006 diễn ra ở Đức, FIFA thu về tròn 700 triệu USD.
 

Còn World Cup 2018 ở Nga hè này, con số liệu có lạc quan?