Jordi Alba đang mất phong độ ở mặt trận tấn công?

Mùa giải của Barcelona khởi đầu một cách tệ hại, từ việc CLB vùng Catalan phải đối đầu với việc thiếu vắng Lionel Messi nơi hàng công, tới việc họ phải sa thải Ronald Koeman để đem về Xavi như một cách cải thiện phong độ của đội bóng. Thế nhưng, cho tới thời điểm hiện tại, sự cải thiện đó vẫn chưa thực sự đáng kể.
 

Không chỉ bị loại ở Champions League, Barca còn bị loại ở vòng 16 đội Copa Del Rey bởi Athletic Bilbao, dù vậy, họ vẫn có được một niềm vui nho nhỏ, đó là vươn lên vị trí top 4 sau khi đánh bại Atletico Madrid vào ngày chủ nhật.Ở trận play off Europa League tới đây, Blaugrana sẽ đối đầu với Napoli của Luciano Spalletti.
 

Sau khi Lionel Messi rời khỏi sân Camp Nou, có thể thấy hàng công của Barca là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Dù điều này đã được cải thiện dưới thời Xavi, vẫn còn đó một vấn đề tồn đọng, đó là khâu tạo cầu nối giữa các tuyến với khu vực cuối sân của Barcelona.
 

Phong độ của rất nhiều cầu thủ Barca đã sụp đổ ngay sau khi Messi rời khỏi Barcelona. Tuy nhiên, có một cái tên nổi bật hơn phần còn lại, đó là Jordi Alba.
 

Liệu việc không có Messi có phải là nguyên nhân chính dẫn đến sự đi xuống về mặt phong độ của Alba ?

Trong bài viết ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu lý do vì sao Alba lại sa sút ở khâu tấn công và làm cách nào để Barca giải quyết vấn đề chiến thuật này. Một phần vì nguyên nhân chính dẫn tới sự đi xuống về mặt phong độ của Alba có nguyên nhân sâu xa nằm ở hệ thống chiến thuật của Barca nhiều hơn là sự thiếu vắng Messi.
 

Không có cầu thủ nào cầm bóng tốt và thuận chân trái cùng một lúc, vì vậy, hầu hết các tiền vệ và cầu thủ chạy cánh là người thuận chân phải, một phần vì đưa bóng sang cánh trái là một việc rất khó với các cầu thủ thuận chân phải.
 

Khi một cầu thủ thuận chân phải thực hiện một pha xoay người, anh sẽ phải tốn rất nhiều thời gian, khi đó, các hậu vệ của đối phương sẽ có thể đọc được hướng bóng trước khi cầu thủ này thực hiện một đường tạt.

Một vấn đề lớn hơn đó là các cầu thủ thuận chân phải thường có xu hướng thực hiện một đường chuyền xuyên phá từ khu vực trung lộ cho khu vực cánh trái, khi đó, bóng sẽ đi theo quỹ đạo cánh cung. Kể cả khi cầu thủ nhận bóng thực hiện một pha chạy chỗ, anh ta vẫn khó có thể nhận được bóng một cách dễ dàng vì bóng lúc này đã đi theo hướng ngược lại.

Ngược lại, nếu một cầu thủ thuận chân trái chuyền bóng từ một vị trí tương tự, những pha xoay người của anh ta sẽ không tốn thêm thời gian, còn đường bóng sẽ chuyển thành đường parabol. Khi bóng vượt qua vài mét so với pha chạy chỗ, có khả năng cầu thủ nhận bóng có thể nhận được đường chuyền bằng cách vừa chạy chỗ vừa đón bóng.

Bây giờ, chúng ta sẽ so sánh bản đồ nhiệt của Alba từ mùa trước sang mùa này.
 

Khi nhìn vào khu vực được đánh dấu bằng những hình tam giác đen, chúng ta có thể thấy rằng ở mùa trước Alba muốn ngoặt vào trung lộ hoặc vòng cấm từ vị trí này rất nhiều lần, sau đó thực hiện một đường tạt xệt vào trong cho Lionel Messi, dù Antoine Griezmann là cầu thủ thuận chân trái duy nhất ở hàng tiền đạo bên cạnh Lionel Messi, chỉ khác là cầu thủ người Pháp không có khả năng sáng tạo bằng đàn anh người Argentina.
 

Mùa này, Alba gần như không hiện diện ở vị trí này, một phần vì không có được một cầu thủ chuyền bóng thuận chân trái. Vì vậy, việc nhận bóng bằng cách ngoặt vào vị trí này của anh dần trở nên ít đi. Khi đó, Alba sẽ có xu hướng rời khỏi vòng cấm đối phương để trở lại khu vực trung tuyến thay vì thực hiện một pha bứt tốc vào khu vực 1/3 cuối sân.

 

Nếu nhìn vào sa bàn phía trên, chúng ta có thể thấy tần suất chuyền bóng hoặc tạt bóng từ khu vực đường biên trái vào khu vực vòng cấm rất thấp ở mùa này. Dù anh bứt tốc thông qua cánh trái rồi thực hiện một pha chạy cắt mặt qua khu vực trung lộ, Alba lại hiếm khi nhận được bóng.
 

Đây là lý do vì sao anh không thể tạo được hiểm họa ở khu vực vốn được xem là sở trường của anh. Nhưng, đâu là lý do khiến Alba mất đi sự hiệu quả khi hoạt động ở khu vực trung tuyến?
 

Cụm từ "hậu vệ cánh lật" đang trở nên phổ biến trong thế giới bóng đá hiện đại. Trong trường hợp này, hậu vệ cánh di chuyển vào khu vực trung tuyến để hoạt động như một số 8 ảo thay vì bứt tốc từ khu vực cánh như một hậu vệ cánh thông thường. Kể từ khi trở thành HLV của Barca, Xavi đã rất nhiều lần sử dụng Alba ở vị trí số 8 ảo này.
 

Khả năng sáng tạo của Alba phần nhiều tới tờ các pha tạt bóng của anh. Thông thường, Alba sẽ tỏ ra hiệu quả ở các pha tạt bóng từ khu vực trung tuyến. Tuy nhiên, khi chuyển sang khu vực bên trái của trung tuyến, các pha tạt bóng của Alba lại trở nên vô hại, nguyên nhân nằm ở việc anh là cầu thủ thuận chân trái.
 

Việc thay đổi hướng tạt bóng cũng giảm thiểu sự hiệu quả trong các pha tạt bóng ra bên ngoài của anh. Đó là lý do vì sao Alba, dù thực hiện rất nhiều đường tạt, lại tỏ ra kém hiệu quả đến thế.
 

Thống kê cho thấy, anh đã thực hiện 3,79 đường tạt bóng trung bình 1 trận ở mùa này, trong đó, chỉ có 0,41 pha là thành công. Trong khi đó, ở mùa trước, anh đã thực hiện 3,36 đường tạt bóng trung bình một trận, trong số đó, 0,58 pha là thành công.
 

 Khi so sánh mùa này với mùa trước, có thể thấy xu hướng tạt bóng của Alba đã gia tăng vì lối chơi thiên về tạt bóng của Barca mùa này, tuy nhiên, khả năng thành công từ các pha tạt bóng của anh lại đang giảm thiểu đi rất nhiều.
 

Chúng ta có thể nêu ra hai ví dụ về hai hậu vệ cánh hoạt động ở khu trung tuyến như một hậu vệ cánh lật, đó là Joao Cancelo của Man City và Trent Alexander Arnold của Liverpool.
 

Dù Cancelo hoạt động ở vị trí hậu vệ trái dưới thời Pep Guardiola, anh thường xuyên dạt sang khu vực bên trái của trung tuyến ở các pha dàn xếp nhằm tạo ra cơ hội bằng một đường chuyền vượt tuyến từ vị trí số 8.
 

Jordi Alba, tuy vậy, lại không có được khả năng di chuyển vào khu vực trung lộ để hoạt động như một cầu thủ kiến tạo như Jordi Alba.
 

Alexander Arnold là một cầu thủ thuận chân phải, vì vậy, anh thường xuyên di chuyển vào khu vực trung tuyến để thực hiện các đường tạt bằng chân trái của mình, đó là lý do vì sao sự hiệu quả trong các đường tạt của anh không bị giảm thiểu khi hoạt động ở khu vực trung tuyến bên phải.
 

 Alba, trong khi đó, lại không sử dụng chân phải không thuật của mình nhiều, vì vậy, anh không thể sử dụng các đường tạt bằng chân phải mùa này dù hoạt động ở khu vực trung tuyến.

Dù vậy, hãy cùng nhìn vào ví dụ bên trên để thấy được những đường tạt của Alba bằng chân phải từ khu vực trung tuyến trái có thể hiệu quả ra sao.
 

Ở thời điểm phút thứ 86 của trận gặp Deportivo Alaves, Barcelona vẫn không thể tạo được thế dẫn trước nhằm kiếm được 3 điểm từ đội chủ nhà. Tuy nhiên, nhờ một khoảnh khắc thiên tài của Jordi Alba mà các vị khách tới từ vùng Catalan đã có được bàn thắng.
 

Cụ thể, đường chuyền theo trục ngang của Nico Gonzalez ở khu vực giữa sân đã được cắt bởi Alba, ngay sau đó, Alba thực hiện một đường tạt bóng bằng chân phải nhắm về hướng Ferran Torres.
 

Đường tạt bóng của Alba vượt qua số đông hậu vệ của Alaves, qua đó giúp Ferran Torres thực hiện một pha chạy chỗ vào vòng cấm. Barcelona ngay sau đó đã có được bàn thắng khi Ferran thực hiện một pha chuyền bóng cho Frenkie De Jong ghi bàn.
 

Kết luận
 

Có lẽ, qua những phân tích kể trên, chúng ta đã phần nào giải đáp cho câu hỏi: vì đâu Jordi Alba đi xuống về mặt tấn công ở mùa này. Tuy nhiên, để giải được bài toán này, cần rất nhiều thời gian và sự kiên nhẫn tới từ HLV Xavi Hernandez, người cho đến thời điểm này vẫn chưa thể định hình cho Barcelona một bộ khung hay một lối chơi ổn định nhằm giúp Blaugrana thực hiện những kế hoạch đường dài trước mắt ở phần còn lại của mùa giải.