Andre Onana đã sai ở đâu trong các bàn thua của Man United?

Phút 26 trong trận đấu giữa Manchester United và Brentford, mọi thứ trở nên tồi tệ hơn với Andre Onana. Sau khi nổi lên như một trong những thủ môn hàng đầu châu Âu trong thời gian thi đấu cho Inter Milan, cơn ác mộng đầu mùa giải của Onana tiếp tục diễn ra khi anh để cho cú sút không quá hiểm hóc của Mathias Jensen lẻn qua tay dẫn tới bàn mở tỉ số.

Đó là sai lầm thứ hai Onana mắc phải sau 2 trận - lần đầu tiên là trong trận thua 2-3 của Man United trước Galatasaray hôm thứ Ba tuần trước. Tất cả đang cho thấy một thủ môn dường như đang phải vật lộn với cuộc khủng hoảng niềm tin.

Phong độ của anh hoàn toàn trái ngược với những gì chúng ta đã thấy trong trận chung kết Champions League cùng Inter chỉ vài tháng trước.

Mùa trước, Onana chỉ để thủng lưới 36 bàn sau 41 trận, đồng thời giữ sạch lưới 8 trong 13 trận tại Champions League. Ở giải đấu này, anh chỉ để thủng lưới 10 bàn từ những pha dứt điểm với tỉ lệ bàn thắng kỳ vọng lên tới 17,8; 7,8 bàn thắng mà anh đã cản phá là con số cao nhất giải.

Dù Onana khởi đầu mùa giải không được suôn sẻ, thực tế thì Man United cũng vậy. Họ đã để thủng lưới 12 bàn sau 8 trận tại giải VĐQG (chỉ có 7 đội có thành tích phòng ngự kém hơn), đứng giữa bảng xếp hạng với 12 điểm và trông giống như một đội không có bản sắc rõ ràng trong cách phòng ngự. Onana chắc chắn không phải cầu thủ duy nhất mắc lỗi.

Nhưng câu hỏi đặt ra là: Onana đã sai ở đâu?

Vấn đề bắt đầu nảy sinh trong trận mở màn với Wolves. Khi trận đấu bước vào thời gian bù giờ, Onana nhảy lên không trung trong nỗ lực cản phá một pha đánh đầu, trước khi… hạ đo ván Sasa Kalajdzic bằng cả hai tay. 

May mắn cho Man United là trọng tài Simon Hooper đã phớt lờ yêu cầu được hưởng quả phạt đền của Wolves. Nhưng dù Onana không bị trừng phạt, khoảnh khắc do dự đó đã báo hiệu cho những gì sắp xảy ra.

Sau đó, trong trận gặp Bayern Munich vào cuối tháng 9, Onana để trái bóng từ cú đá khá nhẹ của Leroy Sane bay sượt qua tay và đi vào lưới. Đó chắc chắn là pha dứt điểm mà một thủ môn tầm cỡ của anh phải cứu thua.

Các câu hỏi một lần nữa được đặt ra trong trận đấu thứ hai ở vòng bảng Champions League với Galatasaray vào tuần trước, khi đường chuyền của Onana dễ dàng bị Dries Mertens chặn được. Tiền đạo người Bỉ xộc thẳng vào vòng cấm Man United, buộc Casemiro phải phạm lỗi từ phía sau và bị đuổi khỏi sân, cũng như giúp đội khách được hưởng một quả phạt đền.

Mặc dù Mauro Icardi đã dứt điểm chệch cột dọc, chỉ ít phút sau, tiền đạo người Argentina đã có pha lốp bóng qua đầu Onana - người đã đổ người quá sớm - để ghi bàn thắng quyết định. Đây là lần thứ hai mùa này (lần đầu là trước Nottingham Forest), anh đổ người quá sớm và dễ dàng để lộ ra khung thành trống.

Nếu xét riêng lẻ, mỗi sai lầm đều không quá nổi bật. Lỗi phán đoán là điều hoàn toàn có thể xảy ra, ngay cả với những thủ môn giỏi nhất thế giới. Nhưng nếu có quá nhiều sai lầm liên tiếp xảy ra, chắc chắn sẽ có những dấu hỏi. Vấn đề tâm lý có thể là thứ đang diễn ra ở đây, nhưng cũng có thể là lỗi kỹ thuật bắt bóng tiềm ẩn nào đó chăng?

Câu trả lời cho câu hỏi đó cũng là điều mà bộ phận phân tích khoa học thể thao của Ajax cố gắng tìm kiếm khi Onana còn ở Ajax. Ban đầu, họ xem xét kỹ thuật của anh khi đổ người và nhận ra rằng nó khá bất thường. Họ muốn thay đổi điều đó, nhưng Onana quả quyết rằng anh có thể chạm bóng nhanh hơn bằng kỹ thuật của mình.

Thay vì đứng thẳng hơn với hai chân rộng bằng vai, phần thân của Onana hơi rộng hơn bình thường, ở cả bàn chân và cánh tay. Phần thân rộng hơn giúp anh có thêm sức mạnh và sự ổn định khi cản phá bóng và khi thời gian để phản xạ bị hạn chế, anh có thể nhấc chân lên và hất tay để cứu thua. Bản thân kỹ thuật này đòi hỏi khả năng căn chỉnh thời gian chính xác, cũng như sức mạnh cơ thể lớn để thực hiện thành công.

Đây là một tình huống Onana trong tư thế cố định với cả hai tay và hai chân dang rộng:

Còn đây là Nick Pope (khi còn chơi cho Burnley), người thích đứng thẳng và thu hẹp cả chân và tay so với phần vai.

Khi thực hiện tốt, tư thế của Onana có thể giúp anh nhanh chóng vung chân/tay để cứu thua. Nhưng khi thực hiện không chính xác, nó sẽ khiến anh trông cực kỳ ngớ ngẩn.

Như đã đề cập ở trên, bộ phận phân tích của Ajax định nói với Onana rằng động tác của anh đã sai và muốn thay đổi kỹ thuật bắt bóng của thủ môn người Cameroon. Nhưng khi quan sát lại, họ nhận ra rằng anh mới là người đúng. 

Với phong cách của mình, Onana có thể đổ người nhanh hơn (đặc biệt là trong những tình huống thời gian để phản xạ của thủ môn bị hạn chế) so với kỹ thuật mà họ đang dạy ở học viện của mình. Khi áp dụng kỹ thuật của Onana với các thủ môn khác trong học viện, kết quả chỉ ra rất rõ ràng: Tất cả bọn họ đều phản ứng với trái bóng nhanh hơn.

Khi đạt phong độ tốt nhất, Onana thực hiện kỹ thuật của mình vô cùng ấn tượng, giúp anh có những pha cứu thua xuất sắc. Tuy nhiên, đến mùa giải này, những lỗ hổng đã bắt đầu xuất hiện do Onana không sử dụng triệt để kỹ thuật đó. Thay vào đó, anh phải dùng đến những biện pháp kém hiệu quả hơn để cố gắng cứu thua.

Hai ví dụ đáng chú ý nhất cho câu chuyện này là nỗ lực cản phá pha dứt điểm của Jensen cuối tuần trước và tình huống anh để thủng lưới sau cú sút xa của Sane.

Trong trận đấu với Brentford, khi bóng được luân chuyển liên tục trong vòng cấm của Man United, Onana ban đầu đã làm rất tốt việc di chuyển cơ thể từ bên này sang bên kia để có vị trí tốt nhất trước trái bóng.

Nhưng khi bóng đến chân Jensen, thay vì điều chỉnh cơ thể bằng một pha di chuyển nhanh sang bên phải, Onana lại đi sang bên trái một lần nữa, dẫn đến việc anh đặt mình vào vị trí quá xa so với cột gần…

Khi bóng bay khỏi chân Jensen, Onana liền đổ người nhưng lại chọn sai thời điểm. Quả bóng không được đá theo cách Onana có lẽ đã mong đợi và ngoài việc đứng quá xa trái bóng, anh còn bị trừng phạt vì đổ người quá sớm… 

Lý tưởng nhất là Onana sẽ đặt chân vuông góc và tiếp xúc với mặt đất trước khi đối mặt với pha dứt điểm. Nó cho phép anh nhanh chóng điều chỉnh động tác bằng chân và vị trí để đẩy mình về phía trái bóng. Đối đầu với cú đá của Jensen, Onana không thể giữ thăng bằng ở đúng vị trí và tỏ ra bị động. Đó là điều bạn không bao giờ muốn với tư cách là một thủ môn.

Điều này dẫn đến việc thủ thành sinh năm 1996 không tính đúng thời điểm đổ người và buộc phải thực hiện một hành động “chữa cháy”: Thu chân thuận bên dưới cơ thể để tiếp cận trái bóng, thay vì di chuyển thêm một bước nữa. Đó là lý do dù Onana đã duỗi hết cánh tay phải của mình, anh chỉ có thể chạm được tay vào bóng chứ không thể cản phá cú sút của Jensen.

Bàn thua trước Bayern cũng tương tự. Sự khác biệt lần này là Onana đã ở vị trí vô cùng thoải mái (gần giữa khung thành), nhưng phản ứng cũng như cách đưa ra quyết định của anh lại vô cùng chậm chạp.

Onana giữ thăng bằng và đứng vào giữa khung thành để chờ cú ra chân của Sane. Tuy nhiên, như trong trận gặp Brentford, do thời gian phản ứng có hạn, anh tiếp tục sử dụng phương án “chữa cháy” vừa thiếu lực cũng như hình thể lý tưởng để cản phá bóng.

Hãy chú ý quyết định của Onana (chân trái của anh giơ lên) khi anh cố gắng chạm tay vào quả bóng…

… chỉ để chứng kiến trái bóng lẻn qua tay thủ thành 27 tuổi.

Nhìn chung, khi đổ người để cứu thua, trước tiên thủ môn cần phải để chân hướng về phía đổ người chạm đất (hãy coi nó giống như bàn đạp để đổ người), trước khi thực hiện một cú nhún chân để đẩy cơ thể mình và cứu thua. Vấn đề của động tác chữa cháy là bạn phải nhấc chân ở gần với hướng đi của trái bóng, qua đó không có lực để đổ người. 

Nếu thực hiện đúng, động tác như Onana đã làm là một lợi thế lớn cho các thủ môn trong những thời điểm phải đối mặt với đối phương ở khoảng cách gần, cũng như thời gian để phản ứng bị hạn chế, bởi nó cho phép bạn chạm bóng nhanh chóng. Tuy nhiên, nhược điểm là bạn sẽ không có lực đẩy mà bạn thường có nếu tiến một bước về phía trái bóng để cứu thua.

Để thực hiện động tác “chữa cháy”, thủ môn phải căn chỉnh thời gian và tác động vào bóng với độ chính xác tuyệt đối, đồng thời phải sử dụng hết cỡ lực tay để đẩy trái bóng ra ngoài. Trong 2 bàn thua trước Brentford và Bayern, lực tác động của anh với trái bóng đều yếu, ngoài ra anh cũng không thể đưa tay vào đúng vị trí. Rất khó để thực hiện tốt điều đó, khi bạn đang vật lộn để có được sự tự tin. 

Một trong những vấn đề lớn nhất đối với Onana vào lúc này là anh đang không thể tận dụng tối đa điểm mạnh lớn nhất của mình. Điểm cốt lõi trong bộ kỹ năng của thủ thành 27 tuổi là sức mạnh, khả năng bùng nổ và bật nhảy - nhất là ở phương diện cản phá. Hiện tại, anh đang không sử dụng điều đó làm lợi thế cho mình. Quá trình suy nghĩ và hành động của anh dường như bị tắc nghẽn.

Khi Onana ký hợp đồng với Man United, anh được ca ngợi như một cầu thủ làm bóng thứ 11 dù đeo găng tay. Trên thực tế, Onana có thể làm được nhiều điều hơn thế. Nhưng mọi thứ vẫn chưa được “thuận buồm xuôi gió” với số 1 mới của Man United.

Sau sai lầm của Onana trong trận gặp Galatasaray tuần trước, Erik ten Hag đã nhanh chóng bênh vực thủ môn của mình. Ông tin rằng dù khởi đầu mùa giải chậm chạp, Onana vẫn có thể trở thành “một trong những thủ môn xuất sắc nhất thế giới”.

Rất có thể Onana vẫn sẽ giúp ích cho Man United. Tài năng của anh sớm muộn cũng sẽ lên tiếng. Nhưng anh sẽ phải xoay chuyển tình thế càng sớm càng tốt. Việc mắc sai lầm ở một CLB khác có thể không được chú ý, nhưng khi bạn chơi cho Man United, mọi thứ đều rất áp lực.

Chìa khóa đối với Onana là đừng cố quá, cũng như tập trung vào những điều đã giúp anh trở thành một thủ môn giỏi. Đơn giản hơn, hãy quay lại những điều cơ bản. Hãy ngừng cố gắng khẳng định bản thân trong môn thể thao này mà hãy để nó đến với bạn.

Nếu Onana có thể làm được điều đó, những gì đang xảy ra bây giờ về lâu dài sẽ chỉ giống như một hạt cát nhỏ trên hành trình dài mà thôi.

Lược dịch bài viết “Andre Onana’s Man Utd mistakes and technique analysed – and what he can do to improve” của Matt Pyzdrowski (The Athletic)