Người ta bảo rằng ngay sau khi ghi bàn là thời điểm một đội bóng dễ bị “tổn thương” nhất. Nhưng còn ngay sau khi thủng lưới thì sao?
Nếu phải chọn ra một khoảnh khắc đại diện cho sự điên rồ của trận đấu đã tạo nên cái kết cay đắng mới nhất của Paris Saint-Germain ở Champions League, thì đó chính là bàn thắng đã đưa Real Madrid lọt vào vòng tứ kết – được ghi ngay sau pha giao bóng của CLB Pháp.
Chỉ mới 10,5 giây trôi qua kể từ lúc PSG bắt đầu lại trận đấu sau pha lập công nâng tỷ số lên 2-1 cho Los Blancos của Karim Benzema, tiền đạo người Pháp đã ghi thêm 1 bàn nữa để hoàn tất cú hattrick của mình.
Nói cách khác, mọi thứ đã diễn ra với tốc độ của Usain Bolt.
Làm thế quái nào mà điều này có thể xảy ra được?
Leicester City đã trải qua điều tương tự trước Tottenham Hotspur ở Premier League vào tháng 1, khi lợi thế dẫn trước 2-1 cho đến thời gian bù giờ đã trở thành trận thua ngược 3-2 chỉ trong chớp mắt với cú đúp của Steven Bergwijn.
Bristol City cũng đã có trải nghiệm tương tự ở Championship vào tháng 10, khi Nottingham Forest chọc thủng lưới họ 2 lần vào những phút bù giờ để rời Ashton Gate trong tư cách là đội chiến thắng, với tỷ số 2-1.
Tuy nhiên, đây là PSG – một đội bóng sở hữu dàn sao cực khủng…
***
Nhìn kỹ lại tình huống giao bóng của PSG trước bàn thắng thứ ba mà Real Madrid ghi được, có 2 điều sẽ khiến bạn chú ý ngay lập tức: Đầu tiên là nhạc trưởng Luka Modric của Real dường như đã cảm nhận được một sự “mong manh dễ vỡ” đang hiện hữu ở các đối thủ. Thứ hai là ngôn ngữ cơ thể của các cầu thủ PSG.
Khi Kylian Mbappé chuyền về cho Marco Verratti, Achraf Hakimi (được khoanh tròn ở cánh phải) đang hai tay chống hông, có vẻ vẫn chưa hết bàng hoàng vì PSG vừa ném đi lợi thế dẫn trước 2 bàn. Nuno Mendes (được khoanh tròn ở cánh trái) đang cúi xuống, có lẽ để điều chỉnh chiếc tất hoặc chiếc nẹp ống chân của mình.
Nói ngắn gọn, đội khách vẫn chưa sẵn sàng về mặt tinh thần để bắt đầu lại trận đấu. Có 2 cầu thủ Real đang thể hiện điệu bộ hướng về phía cánh trái của PSG, dường như đã đoán trước được quả bóng sẽ đi về đâu.
Có lẽ Real đã ghi nhớ cách phản ứng của các cầu thủ PSG sau khi để thủng lưới bàn thua đầu tiên.
Dưới đây là những gì đã diễn ra lúc đó: Lionel Messi chuyền về cho Leandro Paredes từ pha giao bóng, bóng tiếp tục được đưa sang cánh trái và PSG đã để mất nó trong chưa đầy 5 giây.
Thời điểm đối thủ vừa giao bóng: Một cơ hội ghi bàn tuyệt vời
Paredes, Verratti và Presnel Kimpembe đã luân chuyển bóng cho nhau trong một tam giác nhỏ hẹp, với Kimpembe – trung vệ lệch trái – là người nhận bóng sau cùng.
Mendes đang được tự do ở biên trái, nhưng thay vì chuyền cho hậu vệ cánh này, Kimpembe lại đưa quả bóng lên cho Neymar.
Hai cầu thủ áo trắng đã ngay lập tức lao vào Neymar, ngoài ra còn có 2 người khác ở gần đó.
Trong một tình huống 4 chọi 1, Real đã bóp nghẹt Neymar và Federico Valverde là người đoạt được bóng.
Valverde quay lưng lại với Neymar và kéo quả bóng lên phía trước ở cánh phải của đội nhà.
Pha tấn công này đã kết thúc mà chẳng tạo nên gì cả, nhưng tình huống dẫn tới nó chính là dấu hiệu của những điều sẽ đến sau khi Benzema ghi bàn thắng thứ hai trong đêm hôm ấy.
Với một pha tăng tốc từ dưới sâu và tiếp nối với một đường chuyền tinh tế, tầm ảnh hưởng của Modric trong bàn thắng thứ hai đó là rất lớn. Vai trò của anh trong bàn thứ ba cũng rất đáng kể - nhưng không dễ để nhận thấy toàn bộ.
Modric đã di chuyển ngay khi chân Mbappé tiếp xúc với quả bóng ở vòng tròn trung tâm sân đấu, khi tỷ số chung cuộc đang là 2-2. BT Sport, đài phát sóng trận đấu ở UK, khi đó đã hoàn toàn tập trung vào Benzema – và đúng là tiền đạo người Pháp đã tiến vào phần sân của PSG – nhưng chính Modric, ở tuổi 36, mới là người dẫn đầu đợt pressing này với cường độ hoạt động máu lửa nhất.
Verratti đã thực hiện 3 lần chạm bóng sau khi nhận đường chuyền của Mbappé, như thể anh ta đang phân vân không rõ mình nên làm gì tiếp theo, trước khi đưa bóng tới cho Idrissa Gueye ở bên trái mình. Trong tất cả các phương án chuyền bóng của Verratti, Gueye mang đến cảm giác là một sự lựa chọn hết sức kỳ lạ khi nhìn vào việc cựu cầu thủ của Everton – chỉ mới vào sân thay người – đang là người bị kèm chặt hơn bất kỳ cầu thủ nào khác của PSG.
Trong ảnh dưới, chúng ta có một sân vận động nảy lửa và Real đang “ngửi thấy mùi máu”: Tất cả những gì PSG cần làm là giữ chặt lấy quả bóng.
Tại không gian nơi cánh trái, Mendes đang được tự do. Trên thực tế, nhìn lại cách giao bóng của PSG vào đầu hiệp hai, đó cũng chính là một tình huống mà Verratti chuyền bóng đi sau khi nhận đường chuyền từ vòng tròn trung tâm sân đấu. Khi đó Real cũng đã pressing quyết liệt, nhưng PSG đã đưa ra những quyết định tốt hơn để giữ được quả bóng – Mendes chuyền về cho Kimpembe, họ tiếp tục luân chuyển quả bóng ở khu vực giữa sân và sang cả cánh bên kia, giữ nó trong 45 giây.
Trái ngược hoàn toàn với hai tình huống giao bóng rất lóng ngóng, vụng về sau đó. Ngay cả khi chấp nhận sự thật rằng các cầu thủ Real đang vô cùng hưng phấn trong từng bước chạy sau khi ghi được 2 bàn để san bằng tỷ số chung cuộc, thì việc PSG để mất bóng quá dễ dàng vẫn cực kỳ đáng trách – chỉ trong vòng 3,3 giây sau khi trận đấu bắt đầu lại – để rồi dẫn đến pha lập công hoàn tất cú hattrick của Benzema.
Tuy Verratti đã không có một đường chuyền tốt, nhưng Gueye sẽ vẫn có thể thoát khỏi Rodrygo – người đã áp sát mình – nếu nhận bóng bằng chân sau và cho phép nó đi ngang qua cơ thể mình. Thay vào đó, anh đã cố chuyền lại cho Verratti ngay lập tức, Rodrygo cắt được đường chuyền đó và Modric, như thể một chú mèo bám theo sau một con chuột, đã có mặt ở một vị trí hoàn hảo để đoạt lấy pha bóng vô chủ.
Neymar, Messi và Mbappé, đang đứng thành hàng ngang bên phần sân Real, chỉ có thể trơ mắt, ngẩn người theo dõi toàn bộ những tình tiết kinh hoàng đang diễn ra.
Rodrygo đã phản ứng rất thông minh với tình huống mất bóng này của PSG. Anh di chuyển tốt để trở thành một phương án chuyền bóng lý tưởng cho Modric và tung ra một đường chuyền tuyệt vời đưa bóng tới hành lang trong phía cánh trái cho Vinicius Junior.
Hakimi tuy không còn đứng chống hông nhưng vẫn đang có vị trí nằm hẳn bên cánh phải. Về phần tiền vệ Danilo, anh đang dán mắt vào quả bóng và Vinicius đã di chuyển sau lưng anh, tăng tốc tiến vào khoảng không gian rộng lớn đã mở ra giữa Hakimi và trung vệ phải Marquinhos.
Vinicius đã không thực hiện khống chế bước một tốt và trong tích tắc, có vẻ như Marquinhos đã kiểm soát được tình hình.
Đội trưởng của PSG đã có thể đưa cơ thể mình chắn giữa cầu thủ chạy cánh người Brazil và quả bóng, và giờ đây đang có một vị trí phòng ngự lý tưởng.
Tất cả những gì Marquinhos cần làm là phá quả bóng đi thật xa và giúp PSG được thở phào. Nếu nhịp độ trận đấu đã trở nên tĩnh lặng hơn, anh thậm chí có thể thử cầm bóng và thoát khỏi Vinicius.
Thế nhưng, anh lại có một pha xử lý "đi vào lòng đất"...
Thật khó hiểu, Marquinhos đã dùng má ngoài chân phải để hất quả bóng băng ngang qua vòng cấm và đi vào đường chạy của Benzema, người đã đột phá vào khu vực cấm địa ở phía trong Kimpembe. Cú sút của tiền đạo người Pháp là quá tuyệt vời - tốt đến mức anh thậm chí còn ăn mừng trước cả khi bóng đi vào góc lưới.
Đó là một bàn thua hết sức tai hại theo góc nhìn của PSG và đồng thời là một lời nhắc nhở rằng ngay cả những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới đôi khi cũng có thể bị nuốt chửng bởi sự cuồng loạn của một trận đấu, đặc biệt là khi có quá nhiều nguy cơ vây quanh và phải đưa ra các quyết định dưới áp lực khủng khiếp.
***
Chào mừng đến với câu chuyện của Leicester City vào 2 tháng trước.
Ảnh dưới đây cho thấy đội bóng của Brendan Rodgers sắp thực hiện một tình huống giao bóng trong thời gian bù giờ sau pha lập công giúp Spurs cân bằng tỷ số 2-2 của Bergwijn.
Harvey Barnes chuyền về cho đồng đội Youri Tielemans và, trên lý thuyết, trận đấu sẽ kết thúc.
Thông thường, nếu Leicester nhận một bàn thua, họ sẽ tìm cách tổ chức tấn công trực tiếp từ tình huống giao bóng sau đó, “để xem liệu chúng tôi có thể chọc thủng một hệ thống phòng ngự vẫn đang trong ‘cơn phê’ sau khi ăn mừng hay không”, Rodgers giải thích sau trận thua này trước Spurs. Đó là một chiến thuật từng phát huy tác dụng trước Leeds United và Manchester United trong quá khứ, bổ sung thêm những bằng chứng cụ thể cho câu chuyện “sau khi ghi bàn là thời điểm một đội bóng dễ bị ‘tổn thương’ nhất”.
Tuy nhiên, trong tình huống này, có những sự lựa chọn tốt hơn mà Tielemans nên tìm đến.
“Bạn chắc chắn không nên cầm bóng xộc thẳng trung lộ,” Rodgers nói thêm. “Youri… cậu ấy biết điều đó.”
Ban đầu, Tielemans tỏ ra như thể anh sẽ tự mình đột phá khi anh luồn lách giữa Harry Kane và Bergwijn để vượt qua một lớp pressing khá nửa vời. Tại thời điểm này, Spurs đang được thiết lập để giữ vững 1 điểm mà mình vừa giành được hơn là theo đuổi một trận thắng.
Tielemans giờ đây nhận thấy mình đang ở dưới đáy của một khối kim cương được tạo nên bởi các cầu thủ Leicester. Vấn đề là quân số của Spurs ở khu vực đó nhiều hơn gấp đôi đội chủ nhà. Đoàn quân của Conte tổ chức một đội hình co cụm và về cơ bản, nhằm mục đích buộc Leicester phải chuyền bóng quanh họ thay vì đánh chính diện.
Marc Albrighton đang hoàn toàn tự do ở cánh phải của Leicester và James Justin cũng đang đứng trong một khoảng trống ở cánh trái (đang bị che khuất bởi bảng tỷ số trong hình trên). Cả hai phương án chuyền bóng này đều không thể phục vụ cho mục tiêu tìm kiếm bàn thắng với một pha tổ chức tấn công nhanh, nhưng với việc thời gian sắp hết, giữ chặt quyền kiểm soát bóng chẳng phải là chuyện đáng xấu hổ gì.
Thay vào đó, Tielemans lại cố tung ra một đường chuyền kiểu “luồn chỉ qua lỗ kim” hướng tới Barnes.
Pierre-Emile Hojbjerg đã cắt được bóng và xoay sở tốt để thực hiện một đường chuyền khéo léo đưa bóng lăn qua giữa Tielemans và Boubakary Soumare trước khi đến chân Kane.
Mặc dù Albrighton và Justin lúc này đang đứng ngoài cuộc vì đã dâng lên quá cao, nhưng Leicester vẫn là bên có lợi thế lớn hơn trong một tình huống 3 chọi 2 ở hàng thủ. Tuy nhiên, sau dự định áp sát Kane ban đầu, Jannik Vestergaard đã lùi xuống, tạo điều kiện cho đội trưởng tuyển Anh thoải mái nhận bóng và quay người.
Mặc dù có một vị trí khởi đầu rất thuận lợi, nhưng Caglar Soyuncu lại phản ứng quá chậm với pha tăng tốc của Bergwijn và Leicester giờ đây đã thực sự hoảng loạn.
Soyuncu đã hoàn toàn bị Bergwijn vượt qua, trước khi đánh bại nốt Kasper Schmeichel.
Khi Bergwijn tung cú sút đưa bóng vào lưới, đồng hồ đang chỉ 96:10. Tình huống giao bóng của Leicester diễn ra trước đó 17 giây.
“Cậu ấy (Youri) muốn đưa quả bóng lên phía trước càng nhanh càng tốt,” Rodgers bình luận. “Kinh nghiệm là vấn đề ở đây – bạn cần phải ưu tiên việc giữ được một điểm trong một thời điểm như thế này.”
***
Watford sẽ là trường hợp “nhận một bàn thua ngay sau tình huống giao bóng của mình” tiếp theo mà chúng ta xem xét.
Bối cảnh lần này có hơi khác một chút – Watford đang bắt đầu trận đấu, chứ không phải giao bóng sau khi bị thủng lưới – nhưng việc Southampton ghi bàn chỉ sau 7,69 giây vẫn là một thành tích đáng nể.
Chuyện diễn ra vào tháng 4 năm 2019. Trung vệ Craig Cathcart là tội đồ và Shane Long là người đã đưa tên mình vào sách kỷ lục của Premier League.
Cathcart đã xử lý bóng chậm rãi và tạo cơ hội cho Long lao tới ngăn cản đường chuyền chéo sân mà mình thực hiện.
Cầu thủ người Ireland tiếp tục tăng tốc để đoạt lấy bóng và lốp nó qua đầu Ben Foster để ghi bàn thắng nhanh nhất trong lịch sử Premier League.
Qua những ví dụ trên, bạn sẽ thấy không có gì lạ với chuyện một số CLB đã dành thời gian để biên soạn các chiến thuật giao bóng – hãy xem lại pha lập công tuyệt vời của Dominic Solanke cho Bournemouth trước Fullham vào tháng 12, chỉ 6 giây sau khi hiệp 2 bắt đầu – thay vì để các cầu thủ tự xử.
Và sau thất bại cay đắng trước Real Madrid vừa qua, chắc chắn đó cũng là điều mà dàn cầu thủ toàn sao của PSG nên học trên cuộc hành trình hiện thực hóa tham vọng Champions League phía trước.
Nguồn: Lược dịch từ bài phân tích “How not to take a kick-off straight after conceding (feat. PSG and Leicester)” của ký giả Stuart James, đăng trên The Athletic.
Chấn thương hiếm khi là yếu tố duy nhất quyết định phong độ của một đội bóng. Nhưng chúng ảnh hưởng đến đội hình mà các HLV có thể lựa chọn, qua đó tác động đến chiến thuật mà họ định áp dụng.
Premier League từng nổi tiếng với những pha sút phạt thành bàn mang tính thương hiệu của giải đấu. Thế nhưng thứ đặc sản ấy đang dần biến mất. Bài viết dưới đây sẽ giúp chung ta hiểu được nguyên nhân của sự thay đổi này.
Đối với mô hình hoạt động của các đội bóng tại Châu Âu, hầu hết doanh thu đến từ 5 nguồn tài chính. Đó chính là doanh thu ngày thi đấu, phát sóng, thương mại, tiền thưởng và chuyển nhượng cầu thủ. Trong số này, doanh thu ngày thi đấu là kiểu kiếm tiền truyền thống nhất, nhưng ngày càng có xu hướng thay đổi theo thời gian.
Trong một bài phân tích do chính mình biên soạn cho The Athletic, tay săn bàn huyền thoại Alan Shearer đã chia sẻ một số nhận định rất thú vị về những cú sút xa và thực trạng hiện nay của thứ nghệ thuật ngoạn mục này...