Guardiola - 16 bí quyết thống trị (P6): Vùng interiores và "người thứ ba"

 

Vùng "interiores" hay vùng "halbraum"
 

Dù là khi ở Barcelona hay Bayern Munich, Pep Guardiola đều có một nhận thức như nhau với việc chọn ra "key player" (tạm gọi là cầu thủ quyết định lối chơi - PV). Có ba yếu tố Pep cần ở mọi đội bóng của ông: cung cấp bóng thường xuyên cho "key player", tạo ra không gian cho cầu thủ này hoạt động càng nhiều càng tốt và nhất thiết phải ở trong một vùng cố định.

 

Tại Barcelona, vai trò này thuộc về Xavi và Iniesta còn khi ở Bayern Munich, nó rơi vào tay Robben và Ribery. Điều đó cũng thể hiện hai thái cực đối lập. Ở Tây Ban Nha là hai tiền vệ trung tâm đầy tính sáng tạo chơi giữa cầu thủ chạy cánh với người đảm nhiệm vai trò tiền vệ trụ, đồng thời đưa bóng tới cho Messi.
 

Còn với Đức là thái cực đối lập. Robben và Ribery là những cầu thủ chạy cánh đơn thuần thường cắt vào trong để xâm nhập "vùng Interiores" (hay còn gọi là khoảng không phía trong nhưng sử dụng nguyên từ tiếng Anh sẽ mô tả được đúng hơn về khoảng không gian của Pep). Người Đức còn gọi đó là "halbraum", hay theo cách gọi khác là "bán không gian".

 

Để các cầu thủ làm quen với khoảng không này, Guardiola có bài tập rất chi tiết với khoảng sân được đánh dấu rõ ràng bằng cách chia thành năm khoảng dọc và bốn khoảng ngang. Bên trong mỗi khoảng không gian này lại chia thành những vùng nhỏ với vai trò về mặt vị trí rất cụ thể (nhìn sơ đồ bên dưới).
 

"Vùng Interiores" được đánh dấu bằng màu xanh nhạt là nơi Pep muốn những "key player" xuất hiện trong đó, với Xavi và Iniesta dùng để kiến tạo, còn Robben và Ribery băng cắt rồi ghi bàn. Sở dĩ Guardiola chọn đây là trung tâm cho những đợt tấn công bởi đó là điểm yếu với mọi đội bóng khi bố trí cấu trúc phòng ngự.
 

Đó có thể là "vùng nách" với những đội bóng chơi 4 hậu vệ với việc tách hoàn toàn sự liên lạc giữa hậu vệ cánh với trung vệ. Đó cũng là nơi những tiền vệ trụ ít hoạt động nhất nhằm giảm khả năng đánh đập mặt hàng hậu vệ,... 

 

Dù sao đi nữa, Pep có một quy tắc bất thành văn cho những cầu thủ trong các vùng không gian: Không bao giờ được phép có nhiều hơn ba cầu thủ trong một vùng không gian ngang và quá hai cầu thủ ở vùng không gian dọc.

 

Nghĩa là khi một cầu thủ chuyển vùng không gian, một cầu thủ khác tương ứng sẽ phải có sự hoán đổi để đảm bảo không dẫm chân về mặt vị trí. Ví dụ tại Bayern Munich khi Ribery băng vào trong, một tiền vệ trung tâm phải lập tức di chuyển sang hàng dọc tương ứng gần Alaba để đảm bảo không bị chồng chéo về mặt vị trí.
 

Qui tắc thép về vị trí
 

Tầm quan trọng của "vùng interiores" trong lối chơi của Pep là rất rõ ràng. Thế nhưng các đối thủ không dễ để đội bóng của Guardiola được thoải mái khai thác khoảng không này, vậy Pep sẽ đối phó thế nào?
 

Câu trả lời nằm ở "người thứ ba"!
 

Trên thực tế, "người thứ ba" không phải chỉ một vị trí cụ thể nào trên sân. Thuật ngữ này như một cách ám chỉ đầy trừu tượng về người sẽ đóng vai trò thu hút, kéo dãn hàng phòng ngự của đối phương. Cách giải thích đơn giản nhất là khi hai người phối hợp, người thứ ba không cần tham gia mà chỉ cần di chuyển để thu hút cầu thủ đối phương, qua đó tạo khoảng không cho đồng đội.
 

"Người thứ ba" trong lối chơi của Pep có thể không được chạm bóng nhiều nhưng lại là vị trí tối quan trọng. Thierry Henry mô tả một cách mường tượng về vị trí tưởng như người thừa nhưng lại tối quan trọng với lối chơi của Guardiola: "Những cầu thủ hỗ trợ đá bên phải không được phép băng sang phía bên trái, tương tự thế nếu ở bên trái bạn không được phép dạt về hướng phải". 
 

Không chỉ kéo dãn hàng phòng ngự đối phương, "người thứ ba" hoàn toàn có thể trở thành chủ công. Khi bóng tập trung ở một bên làm thu hút các cầu thủ phòng ngự, đội bóng của Pep có thể chuyển hướng nhanh chóng sang hướng còn lại nơi hàng thủ mỏng hơn để ghi bàn. Đó là lý do mà Xabi Alonso - một tiền vệ có khả năng chuyền dài cực tốt - rất quan trọng với Guardiola khi còn ở Bayern Munich.

 

Trên thực tế, Pep học được điều này từ chính Dream Team của Johan Cruyff. Trong tự truyện của mình, Pep mô tả cách chơi này bằng thứ ngôn ngữ Catalan mang đầy tính gợi hình “pels extrems i amb els extrems”, nghĩa là "phá giới hạn bằng những cầu thủ chạy cánh".

 

Như đã đề cập ở trên, những cầu thủ có nhiệm vụ thu hút người kéo dãn hàng phòng ngự đối phương hoàn toàn có thể trở thành mũi nhọn tấn công bất cứ lúc nào. Những cầu thủ nguy hiểm như Messi, Thomas Muller hay Lewandowski có thể không cần di chuyển và chạm bóng nhiều nhưng khi đối phương bị thu hút, họ sẽ tìm khoảng trống cho mình, nhận bóng từ đồng đội rồi ghi bàn.

 

Tuy nhiên, chỉ có một số cầu thủ được "đặc quyền" tìm khoảng trống cho mình. Henry nhớ lại Guardiola liên tục nhắc trong các buổi tập: "Việc của tôi là biến cậu thành 'người thứ ba', việc của cậu là làm đúng như thế".
 

Henry từng cố làm trái lời Pep trong trận thắng 5-2 khi chạm trán Sporting Lisbon tại Champions League năm 2008. Trong hiệp một, Henry không mấy khi chạm bóng nên cầu thủ người Pháp rời vị trí Pep yêu cầu, tự tìm khoảng trống rồi ghi bàn. Nhưng: "Tôi có thể nghe thấy Guardiola liên tục gào thét ngoài đường pitch nhưng chẳng quan tâm. Tôi ghi được một bàn và hiệp hai ông ấy thay ngay tôi ra".